رشوه دادن + بهمن 1401

در ایران یکی از جرایم مهمی که در قانون مجازات اسلامی به آن پرداخته شده است، رشوه است.

به رشوه دادن در قانون رشاء و به رشوه‌گرفتن ارتشا و به فردی که اقدام به گرفتن رشوه می‌کند، مُرتشی و فرد رشوه دهنده، راشی می‌گویند. همراه مجله اینترنتی کوبهباشید تا به مجازات این جرم بپردازیم.

رشوه‌گرفتن و رشوه دادن هر دو جرم است

طبق قانون هم رشوه دادن و هم رشوه‌گرفتن جرم بوده و هر دو فرد مجازات خواهند شد.

ارتشا به چه معنا است؟

در ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری نیز در این باره آمده است که هر یک از مستخدمان و مأموران دولتی برای انجام‌دادن یا انجام‌ندادن امری که مربوط به سازمان‌های مربوطه است، وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مالی را مستقیماً یا غیرمستقیم قبول کند، در حکم مُرتشی است.

بنابراین، باید گفت که هر یک از مستخدمان و ماموران دولتی اعم از قضایی و اداری یا شورا‌ها یا شهرداری‌ها یا نهادهای انقلابی و به‌طورکلی قوای سه‌گانه و همچنین نیروهای مسلح یا شرکت‌های دولتی یا سازمان‌های دولتی وابسته به دولت یا مأموران به خدمات عمومی خواه رسمی یا غیررسمی مشمول این قانون می‌شوند.

این جرم چگونه انجام می‌شود؟

در عمل رشا و ارتشا باید اعمالی انجام شود که در ادامه به این اعمال می‌پردازیم:

دادن یا قبول‌کردن وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مال که اولی عمل فیزیکی در جرم رشا و دومی عمل فیزیکی در جرم ارتشا است و نیز انجام معامله صوری‌‎ با مبلغ غیرواقعی.

بنابراین، برای مثال کارمندی که در مقابل انجام‌دادن کاری یا عدم انجام کاری برای ارباب‌رجوع، مالی را از او قبول کرده یا ملک او را به قیمت بسیار کم می‌خرد، مرتشی و طرف مقابل را راشی می‌گویند.

مجازات رشوه دادن 

طبق ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی، هر یک از داوران، ممیزان و کارشناسان اعم از اینکه ‌توسط دادگاه معین شده باشد یا توسط دو طرف پرونده، چنانچه در مقابل گرفتن وجه یا مال به نفع یکی از آن‎ها اظهارنظر کنند و تصمیم بگیرند، به حبس از ۶ ماه تا دو سال یا مجازات نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال محکوم می‌شود و آنچه گرفته است به‌عنوان مجازات مودی به نفع دولت ضبط خواهد شد.

بر اساس ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامی رشوه دهنده علاوه بر ضبط مال ناشی از ارتشا به حبس از ۶ ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.

هرگاه ثابت شود که رشوه دهنده برای حفظ حقوق حقه خود ناچار به دادن وجه یا مالی بوده است، تعقیب کیفری ندارد و وجه یا مالی که داده است، به او برگردانده می‌شود.

همچنین درصورتی‌که رشوه دهنده برای پرداخت رشوه مضطر (ناچار) شود یا پرداخت آن را گزارش دهد یا شکایت کند، از مجازات حبس معاف خواهد بود و مال به او برگردانده می‌شود.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با مطالب حقوقی، مطلب مراحل قانونی دریافت مهریه را مطالعه کنید.